تشریح معماری پیوسته و با هویت ایران از زبان سید اکبر حلی معمار هنرمند کاشانی در لندن

لندن - ایرنا - سید اکبر حلی معمار هنرمند کاشانی شامگاه پنجشنبه در جمع ایرانیان و علاقه مندان به فرهنگ و هنر کشورمان در لندن به تشریح ابعاد و ویژگی های معماری اصیل ایرانی و اسلامی پرداخت .لینک

به گزارش ایرنا، سید اکبر حلی معمار مرمت کار بناهای تاریخی در این نشست که در محل رزیدانس سفارت جمهوری اسلامی ایران برگزار شد، ضمن گذری بر تاریخ معماری در ایران، ثبات و سکون، تعادل و توازن، حرمت و حجاب، خلوص فضایی و نظم و هماهنگی را وجوه مشترک در اصول معماری ایرانی و اسلامی برشمرد.
وی همچنین عشق، خیرمندی و وجدان کاری را از جمله ارزشهای معماری قدیم دانست که به گفته او در حال حاضر متاسفانه کمرنگ شده است.
سید اکبر حلی همچنین با اشاره به وجود آشفتگی و سردرگمی در معماری معاصر در ایران، گفت: خوشبختانه موج جدیدی برای بازیابی ارزشهای معماری قدیم در حال حاضر بوجود آمده که در حال فراگیر شدن است.
وی در این خصوص به تلاشهای صورت گرفته در دوران ریاست جمهوری مرحوم هاشمی رفسنجانی برای حفظ آثار معماری ارزشمند ایران خصوصاً در کاشان اشاره کرد و گفت: این جریان سبب شد که بسیاری از این آثار محفوظ مانده و شماری از آنهایی که کاملا در معرض نابودی قرار داشتند، نجات یابند.
سید اکبر حلی مرمت و بازسازی خانه های تاریخی طباطبایی ها، عباسیان و عامریها در کاشان را از جمله کارهای ماندگار صورت گرفته برای حفظ این آثار ارزشمند یاد کرد.
وی بیان داشت در حال حاضر بسیاری از افراد از جمله ایرانیان خارج کشور به این نهضت حفظ آثار ارزشمند معماری قدیم ایران پیوسته اند.
سید اکبر حلی همچنین به پرسشهای حاضران در این جمع در ارتباط با مرمت آثار ارزشمند قدیمی پاسخ داد.
در همین ارتباط حمید بعیدی نژاد سفیر جمهوری اسلامی ایران در انگلیس شامگاه پنجشنبه یادداشتی در این خصوص در صفحه تلگرامش منتشر کرد که جالب توجه است: 'بنده شخصاً کاشان را اتفاقی کشف کردم. در ایام تعطیل تابستانی اگر در تهران زندگی میکنید و خواسته باشید یک تعطیلی کوتاه داشته باشید کاشان میتواند موقعیت خوبی باشد چون از تهران تا قم و از قم تا کاشان اتوبان مستقیم و راحتی است که در حدود کمتر از سه ساعت از منزل خودتان به کاشان میرسید. معمولاً باآنکه قصد داریم صبح زودتر حرکت کنیم اما تا خانواده آماده شوند و حرکت کنید ساعت حدود هشت صبح وارد یکی از بزرگراه های اصلی میشوید و میتوان حدس زد که ساعت حدود یازده تا یازده و نیم به شهر کاشان وارد میشوید. ساعت یازده و نیم یعنی نزدیک ظهر گرمترین ساعات کویر است و آنقدر گرم میشود که حتی کولرهای ماشین هم توان خود را از دست میدهند و گرما از زمین و هوا می بارد. جالب است که در سنت کویر و به دلیل همین گرما شهر در ساعات ظهر خلوت است و خیابانها خالی از جمعیت. و در این گرما شما که اکثر مغازه ها را هم بسته می یابید و اعضای کوچکتر خانواده هم کمکم زبان اعتراض میگشایند که چرا در تابستان اینجا برای تعطیلات آمده ایم، بهترین محلی را که شما به دنبال آن میگردید رستورانی است که بتوانید ضمن دور شدن از گرما و پناه بردن به هوای خنک استراحتی کنید و ناهار صرف کنید. و در این گشتن به دنبال یک رستوران است که اگر شانس هم با شما یار باشد به رستورانی که قبلاً خانه تاریخی بوده است وارد میشوید.
با وارد شدن به فضای تاریخی رستوران با آن هوای مطبوع خنک آن، یکباره شما از آن محیط گرم کویری به دنیای خیال انگیز تاریخ و هنر عروج میکنید. معماری و هنر قدیم ایران با آن موزاییکها و کاشیهای رنگی و شیشه ها و پنجره های چوبی و قوسها و هلالی های آن شمارا به دنیای هزار و یک شب میبرد

چنان با آن رستوران انس میگیرید که انگار این همانجایی است که به دنبال آن بودهاید. وقتی از پله های تیز سردابی که الآن خود اتاق زیبایی برای صرف غذا تبدیل شده است پایین میروید، آن وقت است که خلاقیت معماری کویر را تحسین میکنید که چطور با تعبیه بادگیر جریان هوای خنکی را به سمت سطح پایین تر از زمین ایجاد مینماید که نیاز به کولر و خنک کننده ندارد.

حالا بعد از صرف غذا اگر کنجکاو باشید خیلی سریع آدرس خانه های تاریخی را پیدا میکنید و بعد از استراحت و با خنک شدن هوا، تنها چیزی که شمارا به بیرون ترغیب میکند بازدید از خانه های تاریخی در بافت قدیم شهر است.
با ورود به خانه های تاریخی اوج زیبایی معماری شهر کاشان را میبینید و آن را تحسین میکنید. و اگر در مورد تاریخ این خانه ها کنجکاو باشید خیلی زود به اسم استاد معمار سید اکبر حلی میرسید، بازمانده نسل معماران بزرگ کاشان که نام وی با بازسازی خانه های کاشان عجین شده است.
تا سال 1373 چیزی به نام بازسازی خانه های تاریخی وجود خارجی نداشت و این خانه های تاریخی که سالها پیش ازاین خانه بزرگان کاشان بودند، مدتها به شکل خانه جمعی کارگران فصلی درآمده بودند و پس از چند سال حتی برای این کار هم کارآیی نداشتند و لذا یکی یکی به صورت مخروبه در می آمدند و خون به دل معماران کهن شهر میکردند.
ما در این سال مهندس محلوجی وزیر وقت معادن و فلزات که خود اهل و دوستدار فرهنگ کاشان بود از مرحوم آیتالله هاشمی رفسنجانی برای بازدید شهر دعوت میکنند و نظر ایشان را به یکی از همین خانه های تاریخی تخریب شده جلب میکنند. وقتی آیت الله هاشمی رفسنجانی حسرت خود را از این واقعه تلخ ابراز میکنند، ایشان میفرمایند این تنها نمونهای از خانه های تاریخی کاشان است که تخریب شده اما دهها نمونه از این خانه های تاریخی هستند که همین الآن در حال تخریب هستند و کسی به فکر آنها نیست که خانه تاریخی طباطبایی ها یکی از آنهاست. آیت الله با تأملی میفرمایند اگر کسی پیدا شود که ظرف ده ماه این خانه را که تنها حدود بیست درصد از آن باقیمانده و تقریبا در آستانه تخریب کامل قرار دارد بازسازی نماید من قول میدهم بودجهای از دولت برای حمایت از بازسازی خانه های تاریخی کاشان اختصاص دهم. و آنجا سید اکبر حلی ایستاده بود، معماری بزرگ که نه تنها با عشق و فداکاری خانه طباطبایی ها را در همان زمان بازسازی کرد بلکه با این کار توانست با جلب حمایت آیت الله خانه های تاریخی بزرگ دیگری را از تباهی و تخریب نجات دهد.
خداوند آیت الله هاشمی رفسنجانی را رحمت کند که نشان دادند چگونه تصمیم ساده ی یک سیاستمدار و مدیر عالی میتواند تأثیراتی مهم در تاریخ هنر و فرهنگ کشور داشته باشد.
استاد سید اکبر حلی خدمت بزرگی به فرهنگ و هنر ایران زمین کرده است و حرکتی که او با دستان خالی و با تلاش و سختکوشی آغاز کرد امروز به یک نهضت مهم اجتماعی و فرهنگی تبدیل شده است. او با حمایت از مسئولین توانست چهره ی کاشان را تغییر دهد و نسل امروز کاشان را به گذشته خود متصل نماید و این فرصت را برای گردشگران داخلی و خارجی فراهم نمود که با معماری ایران آشنا شوند.
با این پیشینه ما استاد حلی را به شهر لندن دعوت کردیم تا ایشان علاوه بر ایرانیان، علاقه مندان خارجی هنر و معماری ایران را نیز با این نهضت عمیق فرهنگی آشنا نماید. در دو جلسه ای که ایشان با علاقه مندان انگلیسی و ایرانی هنر و معماری ایران داشتند همه بدون تردید شیفته شخصیت و ذوق هنری و معماری وی شدند و خدمات بزرگ هنری و معماری ایشان را ستودند. ضمن آرزوی طول عمر، موفقیت ایشان را در تداوم این حرکت اصیل فرهنگی در میان نسل جوان کشورمان را خواستارم.
اروپام**4**1552/انتشاردهنده: قاسم شریعتی

دیدار استاد حلی با سفیر ایران در انگلیس جناب آقای بعیدی نژاد