آیت الله حاج سیّد ابوالقاسم کاشانی فرزند حاج سیّد مصطفی بن حاج سیّد حسین، به سال 1293 هـ . ق(1) در تهران به دنیا آمد. وی در سنّ 16 سالگی به همراه پدر به قصد حج به عتبات عالیات و مکّة معظّمه مشرّف شد و پس از گزاردن حج به عتبات عالیات بازگشت و در نجف اشرف سکونت اختیار کرد. حاج سیّد ابوالقاسم علوم دینی را نزد پدرش حاج سیّد مصطفی، آخوند ملاّ محمّد کاظم خراسانی، حاج میرزا حسین بن حاج میرزا خلیل و دیگران به پایان رسانید و در سنّ 25 سالگی به اخذ درجه نایل آمد.

آیت الله کاشانی در سال 1339 هـ . ق رهسپار ایران شد و در تهران مورد توجّه خاص و عام واقع گردید.

معظّم له چند دوره نمایندگی مجلس شورای ملّی را داشت که در یکی از این دورهها رئیس مجلس بود.

آیت الله کاشانی از علمای معروف قرن چهاردهم است که عمری را به مبارزه و جهاد گذراند. سرانجام این فقیه مبارز به تاریخ بیست و سوم اسفند 1340 برابر با هفتم شوّال 1381 در تهران درگذشت و پس از تشییع باشکوهی در زیارت حضرت عبدالعظیم (ع) در شهر ری به خاک سپرده شد.

در کتاب نهضت روحانیّون ایران آمدهاست:

«… در گیرودار ملّی شدن صنعت نفت، آیت الله کاشانی یکی از وزنههای بسیار موثّر نهضت بود. اعلامیههای پرشور او که به طرفداری ملّی شدن نفت ایران از جملة مشهور وی «برادران عزیز» شروع و به امضاء سیّد ابوالقاسم کاشانی ختم میشد، آن روزها انقلابی در داخل و خارج پدید می آورد. آن روزها یک برگ اعلامیة آیت الله کاشانی کافی بود که بازار تهران و همة ایران را تعطیل کند. چنان که در ماجرای خلع ید از شرکت سابق نفت، مکرّر با یک اعلامیة آیت الله کاشانی، تهران و ایران تعطیل عمومی میشد(1)

پسران وی:

- مرحوم حجّة الاسلام سیّد محمّد

- مرحوم سیّد مصطفی

- سیّد ابوالمعالی

- مهندس سیّد ابوالحسن

- مرحوم دکتر سیّد محمّد باقر

- سیّد محمّد رضا

- دکتر سیّد محمود

- مهندس سیّد احمد مصطفوی کاشانی

نگاه کنید به:

- فصلی از زندگی پیشوای روحانی حضرت آیت الله کاشانی، محمّد شریف رازی

- به مناسبت رحلت حضرت آیت الله کاشانی، تألیف دکتر محمّد صادقی

- قیام ملّت مسلمان ایران 30 تیر 1331، دکتر سیّد محمود کاشانی

- روحانی مبارز آیت الله سیّد ابوالقاسم کاشانی به روایت اسناد (2جلد(

- آیت الله کاشانی و سیاست ، مهوش السادات علوی

- نهضت روحانیّون ایران، ج 2 ص 227 تا 325

- گنجینة دانشمندان، ج اوّل ص 267 تا 271 و ج 6 ص 247

- فرهنگ فارسی معین ، ج 6 ص 1522

- تذکرة الشّعراء امامت، ص 210

- اختران فروزان ری و طهران یا تذکرة المقابر، محمّد شریف رازی، ص 98 تا 101

- گلزار معانی، احمد گلچین معانی، ص 550 تا 558



1330. 1 هـ . ق هم ضبط شده است.

2. ج 2 ص 227