آیتاللّه سیّد محمّدرضا پشت مشهدی فرزند سیّد اسماعیل بن عبدالرّزاق حسینی, به سال 1282 هـ . ق در کاشان به دنیا آمد. وی از علمای بزرگ اواخر عصر قاجار است که از شاگردان سیّد محمّد فشارکی و سیّد مجدّد شیرازی بود. مشارّالیه در سال 1316 هـ . ق از سامرّا به کاشان بازگشت و در این شهر سکونت اختیار کرد و به تدریس علوم دینی و ارشاد خلق پرداخت؛ گذشته از آن با وجود عدلیه, برخی از مشکلات عرفی و شرعی مردم در محضر وی حلّ و فصل میشد.

سیّد محمّدرضا از خاندان حاج سیّد محمّدتقی پشت مشهدی بود و از این دودمان علما و فقهای بزرگی برخاستهاند.

وی به سال 1347 هـ . ق درگذشت و در زیارت حبیب بن موسی (ع) ـ مقبرة اختصاصی ـ مدفون گردید.

در العندبیل آمده است:

«الرّضا بن السیّد اسمعیل الپشت مشهدی الکاشانی, عالم جلیل و فاضل نبیل حسینی, صاحب الرّیاسة و هومن المعاصرین, قرءَ علی السیّد اسمعیل الصّدر الاصفهانی الاصل و نجفیالمسکن اوالکربلاء المعلاّء .»[1]

پسران وی:

  • آیت الله العظمی میر سیّد علی یثربی
  • مرحوم حجّة الله الاسلام سیّد محمّد یثربی
  • حجّة الله الاسلام سیّد ابوالحسن یثربی (متوفّی 1386 هـ . ق)
  • آیت الله سیّد مهدی یثربی امام جمعة کاشان

نگاه کنید به:

  • تذکرة الشّعراء امامت، ص 202
  • گنجینة دانشمندان، ج 6 ص 254 تا 255
  • عزاداری سنّتی شیعیان، ج اوّل ص 678 تا 679، ص 752 تا 753، 756 و 763 تا 764

2. ص 279

در لباب الالقاب(1)مسطور است:

«المیرزا ابوالحسن الکاشانی المعروف بالمجتهد کان مجتهداً فاضلاً رئیساً معروفاً مرجعاً للخواص و العوام فی المرافعات و للفقیر الیه قرابة من جهة الاُم، من تلامذة العلاّمة النراقی صاحب اللوامع و المحقّق القمی صاحب القوانین و له رسالة فی حجّیة المظنّة)

مؤلّف «بیست مقاله» در شرح حال ملاّ حبیبالله شریف از این مأخذ استفاده کرده و از زبان ملا حبیبالله (صاحب لباب الالقاب) چنین نوشته است:

«با میرزا ابوالحسن کاشانی معروف به مجتهد که از شاگردان ملاّ احمد نراقی و میرزای قمی است و رسالهای در حجّیت مظنّة دارد از طرف مادر قرابت دارم(2)

یادآوری:

ملاّ حبیب الله، «میرزا ابوالحسن» را از شاگردان صاحب لوامع (یعنی حاج ملاّ محمّد مهدی بن ابیذر نراقی) دانسته نه فرزندش حاج ملاّ احمد نراقی.

طبقات اعلام الشّیعه،الکرام البرره: (3)

الشیخ المیرزا ابوالحسن الکاشانی من العلماء الاعلام. کان معاصراً لشریف العلماء و السیّد محمّدتقی الپشت مشهدی و المولی ابی القاسم الترک آبادی، تلمیذ المحقق القمی و قد تلمذ علیهم جمیعاً المیرزا محمّد بن محمّد علی الترک آبادی ... ذکره الشیخ حبیبالله الکاشانی فی کتابه لباب الالقاب فی القاب الاطیاب و قال انه کان یعرف بالمجتهد الکاشانی و توفّی فی حدود 1270»


1 ص 117

2.ص 388

3ج اوّل ص455